Spotkanie z ludowymi drzeworytami bywa bardzo inspirujące. Przekonał się o tym związany ze Lwowem i Kijowem Oleksandr Bryndikov. Dla urodzonego w 1983 roku w Gorodku absolwenta Akademii Sztuki (specjalność – malarstwo monumentalne), a obecnie pracownika Muzeum Narodowego im. Andrzeja Szeptyckiego we Lwowie zetknięcie się z tą dziedziną twórczości, okazało się ważnym wyzwaniem: „Temat sztuki powielanej ciekawił mnie od dawna, a odkąd pracuję w Muzeum Narodowym we Lwowie bliżej zapoznałem się z sztuką ludową, naiwną. Tworzona przeważnie przez amatorów, pozostaje taką, która inspiruje do refleksji i zachęca do twórczych poszukiwań”. Bryndikov tak wspomina swoje pierwsze zauroczenie ludowymi grafikami: „zobaczywszy drzeworyty z Płazowa, spróbowałem je odtworzyć, a proces ten pochłonął mnie tak bardzo, że obecnie nie wyobrażam sobie swojego twórczego życia bez drzeworytów”. To właśnie grafiki odciśnięte z desek, użytkowanych w XIX wieku w rodzinnym warsztacie Kostryckich w Płazowie koło Lubaczowa (zob. wystawa Drzeworyty ludowe z Płazowa), stały się impulsem do przygotowania pierwszego klocka drzeworytniczego. Proces jego wycinania – żmudnego pokonywania oporu materii jest dla artysty dopiero pierwszym, ale jakże istotnym etapem prowadzącym do powstania samego obrazu. „Tylko linia i plama, i nic więcej. Oszczędność w środkach wyrazu sprawia, iż drzeworyty są doskonałymi obrazami” – twierdzi artysta.
Bryndikov nie poprzestał jednak na kopiowaniu dawnych wizerunków. Z czasem zaczął tworzyć własne ryciny, inspirowane ludowymi wizerunkami. Prostota w traktowaniu formy oraz oryginalna dekoracyjność to te cechy, które najbardziej urzekły go w twórczości ludowej i które stały się wyznacznikiem stylistycznym także jego prac.
Autor zwraca uwagę na jeszcze jedną, ważną w jego odczuciu właściwość grafiki: „Istotną cechą ryciny jest dla mnie to, iż często właściciel może samodzielnie wprowadzać zmiany oraz ozdabiać, czy kolorować obrazy według własnego gustu”. W ten sposób zdaniem Bryndikova daje to możliwość nawiązania specyficznej relacji pomiędzy twórcą a właścicielem grafiki.
Oleksandr Bryndikov w swojej twórczości sięga do tradycyjnej ikonografii chrystologicznej, mariologicznej i hagiograficznej. Wzorami są dawne grafiki ludowe. Odbitki często koloruje transparentnymi farbami o ograniczonej palecie barw, nawiązując także w ten sposób do dawnych wzorów. Dodatkowe dekoracje pojawiają się także na bordiurach grafik – odbijane stemplami lub malowane tworzą bogate, nieraz wielobarwne ramy zamykające kompozycję. Czasami drzeworytnictwo łączy z t drukiem na tkaninach z nadzieją przywrócenia zapomnianych technik.
Ostatnio prace ukraińskiego artysty Oleksandra Bryndikova zobaczyć można było na wystawie „Drzeworyty ludowe w zbiorach sztuki Lwowa” prezentowanej w Muzeum Etnograficznym we Lwowie (więcej TUTAJ).
Więcej prac Oleksandra Bryndikova można zobaczyć na Facebooku oraz stronie ICONART.
Beata Skoczeń-Marchewka